امتت مجله امتت – اقتصاد – ساختمان
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
استفاده از مواد بازیافتی در ساختمانسازی
استفاده از مواد بازیافتی در ساختمانسازی یکی از ستونهای اصلی «معماری سبز» در سال ۲۰۲۵ است. با توجه به محدودیت منابع طبیعی و حجم عظیم زبالههای صنعتی و شهری، بازگرداندن این ضایعات به چرخه ساختوساز نه تنها هزینهها را کاهش میدهد، بلکه به حفظ محیط زیست نیز کمک شایانی میکند. امروزه تکنولوژیهای نوین اجازه میدهند تا از موادی که پیشتر «زباله» پنداشته میشدند، مصالحی با استانداردهای بالای مهندسی تولید شود.
در ادامه، به بررسی کاربردیترین مواد بازیافتی در صنعت ساختمان میپردازیم.
۱. بتن بازیافتی (Recycled Concrete)
بتن یکی از پرمصرفترین مواد در جهان است و تخریب ساختمانهای قدیمی منبع عظیمی از ضایعات بتنی ایجاد میکند.
فرآیند تولید و کاربرد
بتنهای حاصل از تخریب در دستگاههای سنگشکن خرد شده و پس از جداسازی میلگردها، به سنگدانههای بازیافتی تبدیل میشوند. این سنگدانهها میتوانند جایگزین شن و ماسه طبیعی در تولید بتنهای جدید (برای پیادهروها، جداول و دیوارهای غیرباربر) یا به عنوان زیرسازی جادهها استفاده شوند. این کار نیاز به استخراج معادن کوهی را به شدت کاهش میدهد.
۲. استفاده از پلاستیکهای بازیافتی
پلاستیکها به دلیل ماندگاری بسیار بالا در طبیعت، یکی از بزرگترین معضلات زیستمحیطی هستند، اما در ساختمانسازی به یک فرصت تبدیل شدهاند.
آجرهای پلاستیکی و عایقها
پلاستیکهای بازیافتی ($HDPE$ و $PET$) پس از ذوب و قالبگیری، به آجرهای سبک و مقاوم تبدیل میشوند که ویژگیهای عایقبندی حرارتی و صوتی فوقالعادهای دارند. همچنین از فیبرهای پلاستیکی بازیافتی در تولید کفپوشها، لولههای فاضلاب و حتی به عنوان افزودنی برای تقویت قیر در آسفالت استفاده میشود.
۳. بازیافت فلزات: فولاد و آلومینیوم
فلزات از جمله موادی هستند که میتوانند بارها بدون از دست دادن کیفیت، بازیافت شوند.
-
فولاد: تقریباً تمام فولادهای ساختمانی جدید شامل درصدی از فولاد بازیافتی هستند. انرژی مورد نیاز برای تولید فولاد از ضایعات، حدود ۲۵ درصد انرژی لازم برای تولید آن از سنگ آهن است.
-
آلومینیوم: بازیافت آلومینیوم ۹۵ درصد انرژی کمتری نسبت به استخراج آن مصرف میکند و در تولید پروفیلهای در و پنجره و نمای ساختمان کاربرد گستردهای دارد.
۴. شیشه بازیافتی و کاربردهای تزئینی و عایق
شیشههای ضایعاتی که امکان بازگشت به چرخه تولید بطری را ندارند، در ساختمانسازی بسیار محبوب هستند.
پشم شیشه و بتن شیشهای
شیشههای خرد شده میتوانند در تولید عایقهای پشم شیشه به کار روند. همچنین از پودر شیشه به عنوان جایگزین بخشی از سیمان در بتن استفاده میشود که باعث افزایش درخشندگی و مقاومت در برابر نفوذ آب میگردد. در بخش دکوراسیون نیز، سطوح «ترازو» ($Terrazzo$) ساخته شده از شیشههای رنگی بازیافتی، زیبایی و پایداری را همزمان فراهم میکنند.
مقایسه تاثیرات زیستمحیطی مصالح بازیافتی
| ماده بازیافتی | کاربرد در ساختمان | میزان صرفهجویی در انرژی | تاثیر محیطزیستی |
| فولاد | اسکلت و آرماتور | ۷۵٪ | کاهش استخراج معادن فلز |
| آجر پلاستیکی | دیوارچینی و عایق | بالا | کاهش آلودگی اقیانوسها |
| سنگدانه بتن | زیرسازی و کفسازی | متوسط | کاهش تخریب کوهها و رودخانهها |
| شیشه | عایق و نما | ۴۰٪ | کاهش حجم زبالههای شهری |
استفاده از مصالح بازیافتی در سال ۲۰۲۵ از یک ژست محیطزیستی به یک استراتژی اقتصادی هوشمندانه تبدیل شده است. بسیاری از گواهینامههای بینالمللی ساختمان سبز (مانند $LEED$)، امتیازات ویژهای برای پروژههایی که از مواد بازیافتی استفاده میکنند، در نظر میگیرند.
مصالح ساختمانی بازیافتی و تاثیر آن بر محیط زیست
انتقاد سرپرست فولاد از شرایط بازی با پرسپولیس
مقایسه مصالح نوین با مصالح سنتی
آینده مصالح ساختمانی در ایران: تحولات و چالشها
مصالح ساختمانی نوین: بررسی ویژگیها و کاربردها
