امتت مجله امتت – اقتصاد – ساختمان
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
نقش ساختمان در توسعه پایدار شهری
توسعه پایدار شهری به معنای ایجاد شهرهایی است که نیازهای نسل امروز را بدون به خطر انداختن توانایی نسلهای آینده برای تأمین نیازهایشان برآورده سازند. از آنجا که ساختمانها مسئول حدود ۴۰ درصد از مصرف انرژی جهانی و بخش بزرگی از تولید گازهای گلخانهای هستند، بازنگری در طراحی، ساخت و بهرهبرداری از آنها، کلیدیترین گام برای رسیدن به پایداری شهری است.
در ادامه، ابعاد مختلف نقش ساختمانها در این مسیر را بررسی میکنیم.
۱. ساختمانهای با مصرف انرژی صفر (Zero Energy Buildings)
ساختمانهای پایدار به جای مصرفکننده صرف بودن، به تولیدکننده انرژی تبدیل میشوند.
بهرهوری انرژی و انرژیهای تجدیدپذیر
ساختمانهای مدرن در سال ۲۰۲۵ با استفاده از عایقبندیهای پیشرفته، پنجرههای دوجداره با کارایی بالا و سیستمهای تهویه هوشمند، نیاز خود به انرژی را به حداقل میرسانند. استفاده از پنلهای خورشیدی روی سقف و نما (BIPV) اجازه میدهد تا ساختمان انرژی مورد نیاز خود را به صورت پاک تأمین کند.
سیستمهای مدیریت هوشمند ساختمان (BMS)
هوشمندسازی ساختمانها با استفاده از حسگرهای حضور و سنسورهای تنظیم نور، از هدررفت انرژی در ساعات خالی ساختمان جلوگیری میکند. این سیستمها نه تنها هزینهها را کاهش میدهند، بلکه فشار بر شبکه برق شهری را نیز به حداقل میرسانند.
۲. مدیریت منابع آب و بازیافت
در توسعه پایدار شهری، هر ساختمان باید به عنوان یک واحد کوچک بازیافت عمل کند.
جمعآوری آب باران و بازیافت آب خاکستری
ساختمانهای پایدار مجهز به سیستمهای جمعآوری آب باران هستند که برای آبیاری فضاهای سبز و فلاشتانکها استفاده میشود. همچنین، بازیافت آب خاکستری (آب حاصل از روشوییها و دوشها) و بازگرداندن آن به چرخه مصرف غیرشرب، مصرف آب شهری را تا ۵۰ درصد کاهش میدهد.
۳. استفاده از مصالح سبز و کاهش ردپای کربن
انتخاب مصالح ساختمانی تأثیر مستقیمی بر اکوسیستم شهری دارد.
مصالح بومآورد و تجدیدپذیر
استفاده از مصالحی که در نزدیکی محل پروژه تولید میشوند، هزینههای حملونقل و انتشار کربن ناشی از آن را کاهش میدهد. همچنین، جایگزینی مصالح سنتی با گزینههای پایدار مثل چوبهای مهندسیشده (CLT) که کربن را در خود ذخیره میکنند، به کاهش گرمایش جهانی کمک میکند.
کاهش ضایعات ساختمانی
در توسعه پایدار، ساختمانها برای «دوران پس از تخریب» طراحی میشوند؛ یعنی به گونهای ساخته میشوند که قطعات آنها در پایان عمر ساختمان، قابل جداسازی و بازیافت مجدد باشند.
۴. بهبود کیفیت زندگی و سلامت روان (پایداری اجتماعی)
پایداری تنها شامل ابعاد زیستمحیطی نیست، بلکه رفاه ساکنان را نیز در بر میگیرد.
دیوارهای سبز و بامهای زنده
ایجاد باغهای عمودی و بامهای سبز (Green Roofs) نه تنها به کاهش پدیده جزیره گرمایی شهری کمک میکند، بلکه باعث فیلتر شدن آلایندههای هوا و ایجاد آرامش بصری برای شهروندان میشود.
نور روز و تهویه طبیعی
طراحی ساختمانهای پایدار به گونهای است که حداکثر استفاده از نور خورشید و جریان هوای طبیعی را ممکن میسازد. این امر علاوه بر کاهش مصرف برق، باعث بهبود سلامت روان، کاهش استرس و افزایش بهرهوری ساکنان میشود.
ساختمانها سلولهای تشکیلدهنده کالبد شهر هستند؛ اگر این سلولها به صورت پایدار عمل کنند، کل ارگانیسم شهری به سمت سلامت و پایداری حرکت خواهد کرد.
آینده صنعت ساختمان: بررسی فناوریهای نوین و تحولات آتی
آینده مصالح ساختمانی در ایران: تحولات و چالشها
